مقدمه :

امروزه اطلاعات عامل اصلي كسب قدرت است. تسلط واقعي، تسلط اطلاعاتي است. يكي از مهمترين خصوصيات جامعه قدرتمند در اولويت دادن به عنصر اطلاعات است تا جايي كه جامعه‌ي حاضر را جامعه‌ي اطلاعاتي مي‌نامند.

با توجه به تحولات دهه‌ي گذشته در صنعت انفورماتيك خصوصا در زمينه‌ي نرم افزار استفاده از كامپيوتر در سازمان‌ها و مراكز گوناگون اداري رشد فراوان داشته است و هدف نهايي براي مديريت يك سازمان در استفاده از كامپيوتر، دستيابي سريع به اطلاعات براي تصميم گيري‌هاي استراتژيك حفظ و امنيت بالا مي‌باشد.

بنابراين مديريت اطلاعات نقش اساسي را در كاربرد ايفا مي‌‌كند. از زماني كه كامپيوتر به عنوان يك ابزار در خدمت مديران مراكز و سازمان‌ها قرار گرفته است سازماندهي اطلاعات به شكل گوناگون و هر روز كامل‌‌تر شده است يكي از اين سازماندهي ها استفاده از بانك اطلاعاتي است. استفاده از بانكهاي اطلاعاتي به دليل خواص متعددشان كه مهمترين آنها جلوگيري از تكرار اطلاعات، صرفه جويي از فضاي مورد استفاده جهت ثبت و به روز رساني اطلاعات، كنترل و صحت اطلاعات و هزاران خواص ديگر مربوط به بانك اطلاعاتي بر كسي پوشيده نيست.

بانكهاي اطلاعاتي PC

در سال 1981 شركت Ashton-Tate بانك اطلاعاتي تك كاربره‌اي را به نام DBASE II براي PC ارائه نمود. در آن زمان توسعه يك برنامه كاربردي جديد، به معناي كار سخت و طاقت فرساي دپارتمان DP بود. ضمن اين كه توسعه يك برنامه كاربردي جديد مبتني بر main-fraimفرايندي پر هزينه و پيچيده به شمار مي‌رفت. بخشي از هزينه‌هاي توسعه مربوط به فرايند دائمي ذخيره و نگهداري داده‌ها بود. در چنين شرايطي، PC راه حل جالب توجه ديگري ارائه نمودند، چرا كه كاربران مي‌توانستند با خريد يك PC و برنامه Database نموده و كنترل كاملي بر روي آن داشته باشد.

مروري بر بانكهاي اطلاعاتي رابطه‌اي :

در سال 1970 يك مجله معتبر كامپيوتري با نام ACM مقاله‌اي را تحت عنوان Arelational Model منتشر ساخت. نويسنده اين مقاله يك دكتر بنام E.F Codd عضو لابراتور تحقيقات IBMدر سن خوزه كاليفرنيا به بررسي مفهوم يك بانك اطلاعاتي از ديدگاه تئوري و رياضي پرداخته بود. به سختي مي توان مقاله‌ي ديگري را در زمينه‌ي كامپيوتر نام برد كه عرضه كنندگان، دست اندركاران و كاربران بانكهاي اطلاعاتي را اين چنين تحث تاثير قرار داده باشد.

بانك اطلاعاتي رابطه‌اي يك سيستم اطلاعاتي است كه اطلاعات را در قالب سطرهايي از جدول نگه مي‌دارد كه هر جدول خود شامل يك يا چند ستون است.

در اين مقاله،‌«Codd» عناصر يك بانك اطلاعاتي رابطه‌اي را چنين معرفي كرد: روابط، خصلتها،‌ حوزه‌ها و عملكردهاي رابطه‌اي،‌ همچنين وي به بحث در مورد سيستمي براي ذخيره داده ها پرداخت كه داشتن سه مشخصه زير از ضروريات آن بود:

1-استقلال داده‌اي منطقي: اين مشخصه بدين معني است كه تغيير اعمال شده به يك خصلت (براي مثال تغيير اندازه‌ي آن) تاثيري بر ساير خصلتهاي همان رابطه (جدول) نداشته باشد.

2-جامعيت ارجاعي و داده‌اي: بر خلاف ساير سيستم هاي بانك اطلاعاتي، بانكهاي اطلاعاتي رابطه‌اي نرم افزار كاربردي را از تحميل محدوديتهايي كه منجر به تامين جامعيت بانك مي‌شود معاف مي‌كند. «Codd» جامعيت ارجاعي و داده اي را دو مشخصه بانكهاي اطلاعاتي ذكر كرد.

3-پرس و جوهاي بداهه: اين مشخصه به كاربر اين امكان را مي دهد كه بدون درگير شدن با جزئيات امر، داده‌هاي مورد نظر خود را از بانكهاي اطلاعاتي بازيابي كند.

مدتي طول كشيد تا يك محصول تجاري با برخي از ويژگيهايي كه دكتر كدد براي بانكهاي اطلاعاتي رابطه‌اي ذكر كرده بود روانه بازار شد. طي سالهاي اول دهه 80 بانكهاي اطلاعاتي رابطه‌اي كاربران بخشهاي تجاري را قادر به تحليل داده‌ها از طريق پرس و جوها و گزارشها مي‌كرد، به گونه‌اي كه ديگر نيازي به برنامه نويسي نبود. در اواخر اين دهه با پيشرفت سخت افزار و همچنين تكنولوژي اينگونه بانكها، بانكهاي اطلاعاتي رابطه‌اي در سيستم ‌هاي پردازش تراكنش (TPS) مقبوليت بيشتري يافتند. امروزه بانكهاي اطلاعاتي رابطه‌اي، در حكم قلب سيستم‌هاي اطلاعاتي بسياري از سازمانهاي عمومي و خصوصي بزرگ و كوچك مي‌باشند. بسياري از دست اندركاران تهيه‌ي سيستم‌هاي مديريت بانكهاي اطلاعاتي از جمله اوراكل،‌IBM، مايكروسافت كه شاخص ترين آنها به شمار مي رود در حال تهيه و توزيع سيستم‌هاي مديريت بانكهاي اطلاعاتي رابطه‌اي هستند. در اين بين سيستم مديريت بانكهاي اطلاعاتي رابطه‌‌اي ارائه شده توسط شركت اوراكل نسبت به سايرين بر روي محيط‌هايي زير بنايي بيشتري قابل پياده سازي است به همين دليل بسياري از ارائه كنندگان برنامه كاربردي اوراكل را به عنوان سرور بانك اطلاعاتي خود انتخاب نموده‌اند.

مدل سلسله مراتبي:

پايگاه داده هاي اوليه بر مبناي يك ساختار سلسله مراتبي مي‌باشد كه اين نسل از دهه 1960 آغاز شد. هر ركورد پدر توسط اشاره گر به بچه‌ها و نوه‌هايش متصل مي‌گردد. براي بازيابي ركوردها مسير دسترسي مشخص مي‌گردد. در ساختارهاي مشابه ساختارهاي درختي، تغييرات اساسي بر روي اطلاعات از انعطاف پذيري كمتري برخوردار مي‌باشد. اساسي ترين مشخصه‌ها به شرح ذيل مي‌باشد:

1-ذخيره داده‌ها از لحاظ فيزيكي به صورت سلسله مراتبي مي‌باشد.

2-عدم ساختار خاص براي داده‌ها

3-شكل پياده سازي ساختار اوليه

4-مشكل وجود تغييرات در ساختار

مدل سلسله مراتبي بر روي ماشينهاي آي‌بي‌ام و سيستم 2000 استفاده مي‌گردد. براي رفع بعضي از مشكلات مدل سلسله مراتبي در اوايل دهه 1980 مدل پايگاه داده‌هاي شبكه‌اي ايجاد گرديد.

تعداد صفحات پروژه 67 صفحه می باشد.